श्री स्वामी चरित्र सारामृत- अध्याय ११

स्वामी समर्थ , श्री स्वामी समर्थ, ब्रह्मांडनायक

श्री गणेशाय नमः ॥ मागले अध्यायी वर्णिले । बाळाप्पा मुरगोडी आले । पुण्यस्थानी राहिले । तीन रात्री आनंदे ॥१॥
तेथे कळला वृत्तांन्त । अक्कलकोटी साक्षात । यतिरुपे श्रीदत्त । वास्तव्य सांप्रत करिताती ॥२॥
ते...थे आपुला मनोदय । सिद्धीस जाईल निःसंशय । फिटेल सर्वही संदेह । श्री सदगरुकृपेने ॥३॥
परी मुरगोडीचे विप्र । बाळाप्पासी सांगत । गाणगापूर विख्यात । महाक्षेत्र भीमातीरी ॥४॥
तेथे आपण जावोनी । बैसावे हो अनुष्ठानी । श्रीगुरु स्वप्नी येवोनि । सांगती तैसे करावे ॥५॥
मानला तयासी विचार । निघाले तेथूनी सत्वर । जवळी केले गाणगापूर । परम पावन स्थान ते ॥६॥
कामना धरोनी चित्ती । सेवेकरी सेवा करिती । जेथे वाहे भीमरथी । स्नान करिती भक्तजन ॥७॥
पुत्रकामना धरुनी चित्ती । आराधिती नृसिंहसरस्वती । दरिद्री धन इच्छिति । रोगीजन आरोग्य ॥८॥
कोणी घालिती प्रदक्षिणा । कोणी ब्राह्मणभोजना । कोणी करिती गंगास्नाना । नमस्कार घालिती कोणी ॥९॥
तेथील सर्व सेवेकरी । नित्य नियमे दोन प्रहरी । मागोनिया मधुकरी । निर्वाह करिती आपुला ॥१०॥
बाळाप्पा तेथे पातले । स्थान पाहोनी आनंदले । नृसिंहसरस्वती पाऊले । प्रेमभावे वदिली ॥११॥
प्रातः काळी उठोनी । संगमावरी स्नान करोनी । जप ध्यान आटपोनी । मागुती येती गावात ॥१२॥
सेवेकर्‍यांबरोबरी । मागोनिया माधुकरी । भोजनोत्तर संगमावरी । परतोनि येती ते ॥१३॥
माध्यान्ह स्नान करोनी । पुन्हा बैसती जप ध्यानी । अस्ता जाता वासरमणी । संध्यास्नान करावे ॥१४॥
करोनिया संध्यावंदन । जप आणि नामस्मरण । रात्र पडता परतोन । ग्रामामाजी येती ते ॥१५॥
बाळाप्पा ते गृहस्थाश्रमी । संतती संपत्ती सर्व सदनी । परान्न ठावे नसे स्वप्नी । सांप्रत भिक्षा मागती ॥१६॥
सदगुरुप्राप्तीकरिता । सोडूनी गृह - सुत - कांता । शीतोष्णाची पर्वा न करिता । आनंदवृत्ती राहती ॥१७॥
पंचपक्कान्ने सेविती घरी । येथे मागती मधुकरी । मिळती कोरड्या भाकरी । उदर पूर्ती न होय ॥१८॥
शीतोष्णाचा होय त्रास । अर्धपोटी उपवास । परी तयांचे मानस । कदा उदास नोहेची ॥१९॥
अय्याराम सेवेकरी । राहत होते गाणगापुरी । त्यांनी देखुनी ऐसीपरी । बाळाप्पासी बोलती ॥२०॥
तुम्ही भिक्षाअ घेवोनी । नित्य यावे आमुचे सदनी । जे जे पडेल तुम्हांस कमी । ते ते आम्ही पुरवू जी ॥२१॥
बाळाप्पासी मानवले । दोन दिवस तैसे केले । पोटभरोनी जेवले । परी संकोच मानसी ॥२२॥
जाणे सोडिले त्यांचे घरी । मागोनिया मधुकरी । जावोनिया संगमावरी । झोळी उदकी बुडवावी ॥२३॥
ऐसे लोटले काही दिवस । सर्व शरीर झाले कृश । निशिदिनी चिंता चित्तास । सदगुरुप्राप्तीची लागली ॥२५॥
घरदार सोडिले । वनिता पुत्रा त्यागिले । अतितर कष्ट सोशिले । सदगुरुकृपा नोहेची ॥२६॥
हीन आपुले प्राक्तन । भोग भोगवी दारुण । पहावे सदगुरुचरण । ऐसे पुण्य नसेची ॥२७॥
ऐसे विचार निशिदिनी । येती बाळाप्पाचे मनी । तथापि कष्ट सोसोनी । नित्य नेम चालविला ॥२८॥
एक मास होता निश्चिती । स्वप्नी तीन यतिमूर्ती । येवोनिया दर्शन देती । बाळाप्पा चित्ती सुखावे ॥२९॥
पंधरा दिवस गेल्यावरी । निद्रिस्त असता एके रात्री । एक ब्राह्मण स्वप्नाभीतरी । येवोनिया आज्ञापी ॥३०॥
अक्कलकोटी श्रीदत्त । स्वामीरुपे नांदत । तेथे जाउनी त्वरित । कार्य इच्छित साधावे ॥३१॥
पाहोनिया ऐसे स्वप्न । मनी पावले समाधान । म्हणती केले कष्ट दारुण । त्याचे फळ मिळेल की ॥३२॥
अक्कलकोटी त्वरित । जावयाचा विचार करीत । तंव तयासी एक पत्र । शय्येखाली मापडले ॥३३॥
त्यात लिहिली एक ओळी । करु नये उतावळी । ऐसे पाहोनी त्या वेळी । विचार केला मानसी ॥३४॥
आपण केले अनुष्ठान । परी ते जाहले पूर्ण । आणखीही काही दिन । क्रम आपुला चालवावा ॥३५॥
मग कोणे एके दिवशी । बाळाप्पा आले संगमासी । वृक्षातळी ठेवून वस्त्रासी । गेले स्नान करावया ॥३६॥
परतले स्नान करोनी । सत्वर आले त्या स्थानी । वस्त्र उचलिता खालोनी । वृश्चिक एक निघाला ॥३७॥
तयासी त्यांनी न मारिले । नित्यकर्म आटोपिले । ग्रामामाजी परत आले । गेले भिक्षेकारणे ॥३८॥
त्या दिवशी ग्रामाभीतरी । पक्वान्न मिळाले घरोघरी । बाळाप्पा तोषले अंतरी । उत्तम दिन मानिला ॥३९॥
अक्कलकोटी जावयासी । निघाले मग त्याच दिवशी । उत्तम शकुन तयांसी । मार्गावरी जाहले ॥४०॥
चरण - चाली चालोनी । अक्कलकोटी दुसरे दिनी । बाळाप्पा पोचले येवोनी । नगरी रम्य देखिली ॥४१॥
जेथे नृसिंहसरस्वती । यतिरुपे वास करितो । तेथे सर्व सौख्ये नांदती । आनंद भरला सर्वत्र ॥४२॥
तया नगरीच्या नारी । कामधंदा करीता घरी । गीत गाउनी परोपरी । स्वामीमहिमा वर्णिती ॥४३॥
दूर देशीचे ब्राह्मण । वैश्यादिक इतर वर्ण । स्वामीमहिमा ऐकोन । दर्शनाते धावती ॥४४॥
तयांची जाहली गर्दी । यात्रा उत्तरे घरोघरी । नामघोषे ते नगरी । रात्रदिन गजबजे ॥४५॥
राजे आणि पंडित । शास्त्री वेदांती येत । तैसे भिक्षुक गृहस्थ । स्वामीदर्शनाकारणे ॥४६॥
कानफाटे नाथपंथी । संन्यासी फकीर यती । रामदासी अघोरपंथी । दर्शना येती स्वामींच्या ॥४७॥
कोणी करिती कीर्तन । गायन आणि वादन । कोणी भजनी नाचोन । स्वामीमहिमा वर्णिती ॥४८॥
तया क्षेत्रीचे महिमान । केवी वर्णू मी अज्ञान । प्रत्यक्ष जे वैकुंठभुवन । स्वामीकृपेने जाहले ॥४९॥
पुण्यपावन देखोन नगरी । बाळाप्पा तोषले अंतरी । पूर्वपुण्य तयांचे पदरी । जन्मसार्थक जाहले ॥५०॥
बाळाप्पा होउनी सेवेकरी । स्वहस्ते करील श्रीचाकरी । ती मधुर कथा चतुरी । पुढीले अध्यायी परिसावी
जयाचा महिमा अगाध । जो केवळ सच्चिदानंद । विष्णूशंकरी अभेद । मित्रत्व ठेवो जन्मवरी ॥५२॥
श्रीस्वामी चरित्र सारामृत । नाना प्राकृत कथा संमत । श्रोते सदा परिसोत । एकादशोऽध्याय गोड हा ॥५३॥
॥ श्रीरस्तु ॥ ॥ शुभं भवतु ॥